ลูกอมเม็ดนิ่มสารสกัดจากขิง(ซิกจินเจอรอล) แก้เมารถ-เมาเรือ ไร้น้ำตาล
ลูกอมเม็ดนิ่มสำหรับแก้เมารถเมาเรือหรือเรียกว่ายาขิง เป็นยาสมุนไพรไทยที่ปัจจุบันอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ ใช้สำหรับแก้เมารถเมาเรือ คลื่นไส้ อาเจียนหลังผ่าตัด มีสรรพคุณตามบัญชียาหลักแห่งชาติ ปัจจุบันมาตรฐานในการเตรียมยาขิงยังไม่ถึงมาตรฐานสากล เนื่องจากไม่มีการวิเคราะห์ปริมาณสารที่ออกฤทธิ์ในการป้องกันเมารถเมาเรือได้โดยตรง จากการวิเคราะห์ปริมาณน้ำมันหอมระเหย
ซึ่งปริมาณน้ำมันหอมระเหยจะมีความเกี่ยวข้องกับระบบการขับลมหรือแก้ท้องอืดท้องเฟ้อมากกว่า จึงทำให้มีความคิดพัฒนาผลิตภัณฑ์นี้เพื่อให้ใช้ได้อย่างสะดวกและตอบโจทย์โดยไม่ต้องรับประทานยาแคปซูล
รองศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกร ภาคภูมิ พาณิชยูปการนันท์ อาจารย์คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ ให้สัมภาษณ์ ในรายการสภากาแฟ เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2565 ว่า สารสกัดขิงมีรสเผ็ดร้อนลดลงและมีสารสำคัญที่ออกฤทธิ์สูงขึ้น สารที่ออกฤทธิ์ก็คือ [6]- Gingerol (อ่านว่า ซิกจินเจอรอล) จึงเป็นที่มาของโจทย์ที่ทำให้ผลักดันในการผลิตผลิตภัณฑ์ที่รับประทานได้ง่าย เหมาะแก่ทุกเพศทุกวัย และมีมาตรฐานในการวิเคราะห์ปริมาณสารออกฤทธิ์ได้ในปริมาณที่เหมาะสม เพราะได้มีการทดสอบฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
เนื่องจาก “Gingerol” (จินเจอรอล) เป็นสารกลุ่มใหญ่ที่มีอนุพันธ์เยอะมีทั้ง [6]- Gingerol [8]- Gingerol [10]- Gingerol แต่ตัวที่ออกฤทธิ์เป็นตัวอนุพันธ์ที่มีพันธะคู่ในโครงสร้างทางเคมีอยู่ตำแหน่งที่ 6 มีไฮดรอกซิลอยู่ตำแหน่งที่ 6 เรียกเป็น [6]- Gingerol ถ้าอยู่ตำแหน่งที่ 8 ก็เป็น [8]- Gingerol ตำแหน่งที่ 10 ก็เป็น [10]- Gingerol ซึ่งอนุพันธ์ต่างๆเหล่านี้มันก็จะมีปริมาณมากน้อยต่างกัน ตัวที่มีการศึกษาและยืนยันฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่เกี่ยวข้องกับการรักษามากที่สุดก็คือ [6]- Gingerol กลไกของสารออกฤทธิ์ที่มีผลต่อเรื่องของการรักษาอาการเมารถ คลื่นไส้ อาเจียน พบว่ากลไกในการลดอาการอาเจียนคือการคลายตัวของลำไส้ เพราะปกติเวลาลำไส้บีบตัวมักจะทำให้อาเจียนออกมา ซึ่ง Gingerol มีฤทธิ์ในการยับยั้งตรงนี้ได้เช่นกันและมีฤทธิ์เหมือนกับที่ยาแผนปัจจุบันที่เราใช้ในการลดอาการคลื่นไส้และอาเจียน เป็นต้น
การออกฤทธิ์ [6]- Gingerol และตัวน้ำมันหอมระเหย สารลดเผ็ดร้อนของขิงมันจะแยกกัน จะสามารถสกัดตัว [6]- Gingerol ออกมาได้มากโดยที่ลดการสกัดสารอื่นออกมา จะทำให้รสเผ็ดร้อนของขิงลดน้อยลง สิ่งที่สำคัญต้องเลือกว่าจะสกัดอย่างไรและใช้อะไรถึงจะทำให้ได้ความเจาะจงกับสาร [6]- Gingerol มากยิ่ง ขึ้นคือเป็นงานวิจัยที่ต้องคิดค้นและพัฒนา สรรพคุณของขิง นอกจากแก้อาการคลื่นไส้อาเจียนได้แล้วยังมีฤทธิ์ลดการอักเสบอีกด้วย พวกอาการอักเสบข้อ อักเสบกล้ามเนื้อ เพราะว่าปัจจุบันก็มีผลิตภัณฑ์สารสกัดจากขิงเพื่อที่จะใช้ลดอาการอักเสบ มีรายงานว่ามีฤทธิ์ต้านมะเร็งและตัว [6]- Gingerol มีฤทธิ์ในการต้านเชื้อโควิดด้วย เพราะเมื่อได้รับสารตัวนี้เข้าไปจะได้ประโยชน์หลายอย่างนอกจากลดอาการคลื่นไส้อาเจียนเพียงอย่างเเดียว
รองศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกร ภาคภูมิฯ กล่าวเพิ่มเติมว่า สำหรับตัวน้ำขิงที่มีคุณสมบัติที่ทำให้โปรตีนก่อตัวมักจะเกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้นแล้วก็ pH ต่ำลง สารในขิงเป็นสารพวก Phenolic compounds คือ อนุพันธ์ของกรดฟีนอล จะมีความเป็นกรด ทั้งนี้ โปรตีนก็จะเสื่อมสภาพได้ในสภาวะที่เป็นกรดทำให้เกิดเป็นก้อนเปลี่ยนสภาพจนเกิดตกตะกอนของโปรตีนได้ ในการพัฒนานวัตกรรมจากสมุนไพรตอนนี้ ได้ใช้โมเดลเศรษฐกิจของประเทศเลยก็คือ BCG ซึ่ง B เน้นความหลากหลายทางชีวภาพ ทางวัฒนธรรมการแพทย์แผนไทยที่สามารถดึงออกมาใช้เป็น B ขิงยังเป็นวัตถุดิบในประเทศที่มีจำนวนมากและมีคุณภาพดี ด้าน C คือการใช้วิธีหมุนเวียนสามารถช่วยลดต้นทุนได้ และส่วน G คือการใช้กรีนเทคโนโลยี ซึ่งเป็นกระบวนการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม ไม่เป็นพิษต่อผู้บริโภคและผู้ผลิต ซึ่งสิ่งนี้นำมาเป็นองค์ประกอบในการพัฒนานวัตกรรมได้ โดย G จะมุ่งเน้นในเรื่องวิธีการสกัดที่ใช้ตัวทำละลาย
ขิงนอกจากแก้อาการคลื่นไส้อาเจียนได้แล้วยังมีฤทธิ์ลดการอักเสบอีกด้วย อาการอักเสบข้อ อักเสบกล้ามเนื้อ เพราะว่าปัจจุบันได้มีผลิตภัณฑ์สารสกัดจากขิงเพื่อที่จะใช้ลดอาการอักเสบข้ออะไรพวกนี้อยู่แล้ว มีรายงานว่ามีฤทธิ์ต้านมะเร็งและตัว [6]- Gingerol มีฤทธิ์ในการต้านเชื้อโควิดด้วย เพราะฉะนั้นถ้าได้รับสารตัวนี้เข้าไปก็จะได้ประโยชน์หลายอย่างนอกจากลดอาการคลื่นไส้อาเจียน สารสกัดบริสุทธิ์มีราคาที่ค่อนข้างแพง สารบริสุทธิ์ [6]- Gingerol แค่ 10 mg ประมาณ 50 กว่า USD ลูกอม 1 เม็ดเราต้องให้มีสาร 1 mg เพราะฉะนั้นถ้า 10 เม็ด เฉพาะค่าสารมีถึง 54 USD ถ้าใช้สารบริสุทธิ์มาผลิตต้องสกัดของต้นทุนที่มีราคาถูกมาก
รองศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกร ภาคภูมิฯ กล่าวทิ้งท้ายว่า การผลิตลูกอมเยลลี่สามารถนำมาผสมกันตามลำดับ โดยต้องใช้ความร้อนร่วมด้วยในการหลอมเจลาตินหรือจะละลายแล้วเอามาผสมกัน และหยอดลงไปในแม่พิมพ์เมื่อแข็งตัวที่อุณหภูมิห้องก็จะออกมาเป็นลูกอมเยลลี่ ตัวทำละลายจะลดสารสกัดที่มีรสเผ็ดร้อนออกไปได้ และด้วยการสกัดใช้ความร้อนช่วยทำให้กลิ่นลดลงไปด้วยและมีรสชาติของขิงเพื่อทำให้รับประทานได้ง่ายขึ้น เวลาอมรสชาติจะปลดปล่อยรสเผ็ดร้อนออกมา ทำให้รู้ว่าในลูกอมยังมียาที่สำคัญและเป็นตัวที่ให้พลังงานน้อยมากหรือแทบจะไม่ให้พลังงานเลย และเราก็สามารถลดกรณีของคนที่ไม่ต้องการน้ำตาลได้ และปรับสูตรให้ตรงกับผู้สูงอายุที่ผู้ป่วยเบาหวานก็สามารถปรับสูตรตรงนี้ได้อีกด้วย