กองทุนการเงินระหว่างประเทศ หรือไอเอ็มเอฟ (IMF) คาดว่าเศรษฐกิจโลกจะหดตัวถึง 3 เปอร์เซ็นต์ปีนี้ ซึ่งไปคนละทิศทางกับก่อนหน้านี้ที่คาดว่าจะเติบโตถึง 3 เปอร์เซ็นต์ เท่ากับอาจย่ำแย่ที่สุดตั้งแต่ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ หรือ Great Depression ในช่วงทศวรรษ 1930
แล้วเศรษฐกิจจะฟื้นตัวได้อย่างไร และด้วยรูปแบบไหน??
ตามหลักทฤษฎีเศรษฐศาสตร์ หากตัวเลขผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศหรือจีดีพี หดตัวลงในระยะ 2 ไตรมาสติดต่อกัน ถือว่าประเทศนั้น เข้าสู่ภาวะเศรษฐกิจถดถอย ไอเอ็มเอฟ คาดว่า ผลกระทบที่แย่ที่สุดจะเกิดขึ้นในไตรมาสที่ 2 ของปี 2020 และก็หวังว่าจะเริ่มฟื้นตัวในครึ่งหลังของปี เมื่อบริษัทและร้านค้าต่าง ๆ เริ่มกลับมาเปิดทำการอีกครั้ง
แต่หากมาตรการล็อกดาวน์ยังดำเนินต่อไปในครึ่งหลังของปี ภาวะเศรษฐกิจที่ถดถอยอาจแย่กว่าเดิมเป็น 2 เท่า และก็จะยิ่งฟื้นตัวช้าเข้าไปอีก ดังนั้นเราอาจจะเห็นกราฟรูปแบบการฟื้นตัวที่นักเศรษฐศาสตร์อธิบายกันโดยใช้ตัวอักษรตัว V, U, W หรือตัว L นี่ถือเป็นรูปแบบการฟื้นตัวที่ดีที่สุด ตกสู่จุดต่ำสุดแล้วก็พุ่งขึ้นทันที
หากเราสามารถควบคุมการระบาดใหญ่ได้ เราอาจจะเห็นการถดถอยของเศรษฐกิจในรูปตัว V เพราะว่าหลังคลายมาตรการล็อกดาวน์ การเจริญเติบโตของเศรษฐกิจจะกลับไปสู่ระดับเดิมได้
พอล กรูนวอล์ด หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จากบริษัทเอสแอนด์พี โกลบอล เรตติงส์ (S&P Global Ratings) ในนครนิวยอร์ก
การฟื้นตัวเป็นรูปตัว U
นี่เป็นรูปแบบการฟื้นตัวที่น่าจะเป็นไปได้ที่สุด บริษัทเอสแอนด์พี โกลบอล เรตติงส์ คาดว่าในปีนี้เศรษฐกิจจะหดตัว2.4 เปอร์เซ็นต์ ตามด้วยการเจริญเติบโตที่ 5.9 เปอร์เซ็นต์ในปี 2021 อีเลนา ดักการ์ จากบริษัทมูดีส์ อินเวสเตอร์ เซอร์วิสเซส (Moody’s Investors Services) ในนครนิวยอร์ก ก็เห็นตรงกัน บริษัทเธอมองว่าวิกฤตโควิด-19 จะทำให้เศรษฐกิจย่ำแย่ไปจนถึงทั้งปี 2021 โดยดักการ์ บอกว่า เศรษฐกิจในช่วงครึ่งหลังของปีนี้จะไม่ดีขึ้นเพราะว่าผลผลิตทางเศรษฐกิจในครึ่งปีแรกเสียหายไปแล้ว อย่างไรก็ตาม เธอเห็นว่าเป็นเรื่องดีที่จีนเริ่มคลายมาตรการและฟื้นตัวเศรษฐกิจหนึ่งไตรมาสก่อนประเทศอื่น ๆ ในโลก
“ขึ้นอยู่กับว่าเป็นภาคอุตสาหกรรมไหน มีรายงานหลายชิ้นระบุว่าการผลิตกลับมาอยู่ 45-70 เปอร์เซ็นต์ของความสามารถในการผลิตรวมแล้ว” ดักการ์ กล่าว
อีกอย่าง รัฐบาลก็ออกมาตรการเข้ามาช่วยเหลือเศรษฐกิจอย่างรวดเร็ว “เราเชื่อว่าเมื่อคลายมาตรการล็อกดาวน์แล้ว เศรษฐกิจจะกลับมาเดินอีกครั้ง และจะฟื้นตัวในระดับหนึ่งในช่วงครึ่งหลังของปี”
การฟื้นตัวเป็นรูปตัว W
นี่เป็นรูปแบบการฟื้นตัวที่จะเต็มไปด้วยอุปสรรคขวากหนาม โดยกรูนวอล์ดบอกว่านี่เป็นเพราะยังหาวัคซีนไม่ได้ และยังไม่สามารถคิดวิธีรักษาโรคโควิด-19 ได้ รัฐบาลอาจจะคลายมาตรการตอนนี้ ให้ธุรกิจต่าง ๆ กลับมาทำการอีกครั้ง แต่หากเกิดการแพร่ระบาดเป็นระลอกที่ 2 ขึ้นมา ก็จะต้องมีมาตรการล็อกดาวน์อีกครั้ง แต่เศรษฐกิจก็จะได้รับผลกระทบอีกรอบ
โฮเซ เทสซาดา นักเศรษฐศาสตร์จากมหาวิทยาลัยคาทอลิกแห่งชิลี บอกว่า นักเศรษฐศาสตร์จะเรียกสถานการณ์แบบนี้ว่าเศรษฐกิจตกต่ำซ้ำซ้อน หรือเป็นรูปตัว W เทสซาดา บอกว่าเศรษฐกิจฟื้นตัวแต่ไม่ยั่งยืน กรูนวอล์ดบอกว่าสถานการณ์แบบนี้ยิ่งทำให้เศรษฐกิจกลับไปดีเหมือนเดิมยากเข้าไปอีก
การฟื้นตัวเป็นรูปตัว L
นี่เป็นรูปแบบการฟื้นตัวแบบ “นิว นอร์มอล” หรือความปกติแบบใหม่ ในสถานการณ์เช่นนี้ เศรษฐกิจจะฟื้นตัวจากจุดต่ำสุด ดีขึ้นแต่อยู่แค่ระดับต่ำ ๆ
มากกว่าเศรษฐกิจที่ถดถอย นี่จะเปลี่ยนแปลงระดับการเจริญเติบโตไปตลอดกาล
เทสซาดา
บริษัทเอสแอนด์พี โกลบอล เรตติงส์ เตือนว่าหากมีอุปสรรค เช่น คิดค้นวัคซีนหรือวิธีรักษาไม่ได้ เศรษฐกิจจะกลายเป็นแย่ในระยะยาว ในกรณีนี้ เป็นไปไม่ได้เลยที่เศรษฐกิจจะกลับไปดีเหมือนเดิมอีก กรูนวอล์ด บอกว่า คำถามไม่ใช่ว่าเศรษฐกิจจะฟื้นตัวแบบตัว V หรือตัว U แต่เราจะกลับไปเหมือนเดิมได้หรือไม่ และจะใช้เวลานานเท่าไร
และนี่ก็คือ ความเป็นไปได้ 4 รูปแบบ หลังวิกฤตไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ จากนี้ก็ขึ้นอยู่กับการปรับตัวของแต่ละบุคคลด้วย ที่พร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลง
ขอบคุณข้อมูลจาก BBC