การขายและการตลาดที่มีมาตรฐาน ส่งผลต่อคุณภาพผลิตภัณฑ์ และการยอมรับจากผู้บริโภค การปรับปรุงสินค้าเดิมเพื่อยืดวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์และแนวทางในการยืดอายุการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มที่ผ่านการแปรรูปอย่างปลอดภัย จึงมีความสำคัญต่อการทำธุรกิจค้าขายออนไลน์
ชนิดของบรรจุภัณฑ์ส่งผลต่อการเก็บรักษาอาหาร ไม่ว่าจะเป็นประเภทอาหารแห้งหรือประเภทมีความชื้น และการซีลสุญญากาศแม้จะมีการนำอากาศออกหมดเพื่อไล่ความชื้น แต่หากเลือกบรรจุภัณฑ์หรือพลาสติกที่ไม่เหมาะสมก็จะส่งผลให้อากาศเข้าถึงสินค้าได้เช่นกัน ผู้ประกอบการหรือผู้ผลิตมือใหม่จึงควรศึกษาชนิดของพลาสติกว่าอาหารของเราเหมาะกับพลาสติกแบบไหน
ผศ.ดร.ดุสิดา หนูทอง
คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ผลิตภัณฑ์ที่มีความกรอบแล้วเรานำใส่ถุงพลาสติกแล้วส่งขายเลย อาจได้รับผลกระทบจากการขนส่ง “กล่องกระดาษ” จึงสามารถช่วยลดแรงกระแทกต่อผลิตภัณฑ์ได้
กระบวนการแปรรูปอาหารและเครื่องดื่มที่นิยมทั่วไปได้แก่
- การใช้ความร้อน ได้แก่ วิธีการพาสเจอร์ไรซ์ ใช้ความร้อนค่อนข้างต่ำ นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์นม เครื่องดื่ม หรือการผัดให้ความร้อนน้ำพริก การสเตอริไรซ์ ใช้ความร้อนภายใต้ความดัน นิยมใช้ในอาหารกระป๋อง หรือบรรจุซองรีทอรท
- การทำให้แห้ง ได้แก่ การส่งผ่านความร้อนไปยังอาหารโดยใช้ลมร้อน การส่งผ่านความร้อนผ่านแผ่นโลหะ การทำแห้งแบบระเหิด (Freeze Drying)
- การใช้ความเย็น ได้แก่ การใช้ความเย็นระดับเหนือจุดเยือกแข็ง (Chilling, Refrigerate) การแช่เยือกแข็ง (Freezing)
- การทอด ได้แก่ การทอดแบบน้ำมันตื้น การทอดแบบน้ำมันท่วม การทอดแบบสุญญากาศ
แนวทางในการยืดอายุการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มที่ผ่านการแปรรูป
จากที่เราทราบว่าปัจจัยที่เท่าให้อาหารเสื่อมอาหารคือ ความชื้น แก๊สออกซิเจน แสง และเชื้อจุลินทรีย์ ดังนั้นการยืดอายุการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่ม เราจะต้องปกป้องผลิตภัณฑ์จากปัจจัยดังกล่าว
- ปกป้องผลิตภัณฑ์อาหารจากความชื้น โดยการเลือกใช้บรรจุภัณฑ์ที่สามารถลดการซึมผ่านของไอน้ำได้ดี (มีค่า Water vapor transmission rate ต่ำ) ซึ่งมักจะเป็นพลาสติกแบบหลายชั้นประกอบกัน หรือมีการใช้สารดูดความชื้น (Silica gel)
- ปกป้องผลิตภัณฑ์อาหารจากแก๊สออกซิเจน โดยการเลือกใช้บรรจุภัณฑ์ที่สามารถลดการซึมผ่านของแก๊ส (มีค่า Gas transmission rate ต่ำ) ร่วมกับการใช้สารดูดซับออกซิเจน หรือใช้การบรรจุสุญญากาศ เป็นการปิดผนึกบรรจุภัณฑ์ด้วยการดึงอากาศในในบรรจุภัณฑ์ออกและไม่ให้อากาศจากภายนอกซึมผ่านเข้าไปในบรรจุภัณฑ์ รวมถึงการเติมแก๊สไนโตรเจน เพื่อไล่แก๊สออกซิเจนภายในบรรจุโดยใช้ไนโตรเจนเข้าไปแทนที่ ทำให้บรรจุภัณฑ์พองด้วยแก๊สไนโตรเจน วิธีนี้จะเหมาะกับผลิตภัณฑ์อาหารทอด
- การใช้สารเคมีในการยืดอายุอาหารและเครื่องดื่ม
การเก็บรักษาผลผลิตทางการเกษตร สินค้าที่เป็นผลผลิตทางการเกษตรจำหน่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศ ผลผลิตทางการเกษตรที่สดมีแหล่งกำเนิดอยู่ใกลจากตลาดรับซื้อมักจะเน่าเสียได้ง่าย ดังนั้นการดูแลควบคุมคุณภาพของผลผลิตให้ถึงมือผู้บริโภคในสภาพที่ยังสดใหม่จึงเป็นสิ่งสำคัญการเก็บรักษาการบรรจุภัณฑ์เป็นขั้นตอนหนึ่งที่จะช่วยรักษาคุณภาพและลดความเสียหายที่เกิดกับผลผลิตได้
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือปรึกษาเกี่ยวกับการยืดอายุสินค้าทางวิชาการ ติดต่อได้ที่ คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ โทร. 074-446728 Email : agro_pr@psu.ac.th