‘PSU Broadcast’ ลงพื้นที่เรียนรู้โครงการวิจัยแก้ปัญหาความยากจน จ.ปัตตานี พร้อมแลกเปลี่ยนแนวทางการทำงานร่วมกับ สถานีวิทยุ ม.อ.ปัตตานี

‘PSU Broadcast’ – สถานีวิทยุ ม.อ. หาดใหญ่ ลงพื้นที่เรียนรู้โครงการวิจัยแก้ปัญหาความยากจน จ.ปัตตานี ณ ต.ตาลีอายร์ อ.ยะหริ่ง จ.ปัตตานี พร้อมแลกเปลี่ยนแนวทางการทำงานและหารือความร่วมมือร่วมกับ สถานีวิทยุ ม.อ.ปัตตานี

วันที่ 15 มกราคม 2568 เวลา 09:00 น. ผศ.ดร.อรุณีวรรณ บัวเนี่ยว รองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและพันธกิจสังคม มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์วิทยาเขตปัตตานี ให้การต้อนรับทีมงาน ‘PSU Broadcast’ – สถานีวิทยุ ม.อ. หาดใหญ่ และแนะนำโครงการวิจัยแก้ปัญหาความยากจนจังหวัดปัตตานีในพื้นที่ฟาร์มตัวอย่างฯ และครัวเรือนในโครงการส่งเสริมการเลี้ยงแพะ-แกะ ณ ต.ตาลีอายร์ อ.ยะหริ่ง

ผศ.ดร.อรุณีวรรณ กล่าวว่า มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี เริ่มต้นดำเนินโครงการวิจัยเพื่อแก้ไขปัญหาความยากจนในพื้นที่ จ.ปัตตานี ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2563 เนื่องจากนโยบายตั้งต้นจากกระทรวงกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และ ปัญหาความยากจนของจังหวัดปัตตานีที่มักจะติดอันดับ 1 ใน 10 ของประเทศ

การดำเนินงานแก้ไขปัญหาความยากจนในช่วงแรกเริ่มต้นจากสำรวจข้อมูลครัวเรือนของภาครัฐ หรือ TP-Map และ ตรวจทานข้อมูลด้วยการลงชุมชนในพื้นที่นำร่อง 3 แห่ง ได้แก่ พื้นที่ชุมชนเมือง ต.ปะกาฮะรัง อ.เมือง พื้นที่ทุ่งนา ต.มายอ อ.มายอ และ พื้นที่ชายทะเล คือ ต.ปะนาเระ อ.ปะนาเระ

โครงการวิจัยเพื่อแก้ไขปัญหาความยากจน ดำเนินผ่านความสมัครใจของแต่ละครัวเรือนด้วยการประเมินต้นทุนทางสังคม 5 ด้าน ได้แก่ ทุนทางสังคม ทุนทางมนุษย์ ทุนเศรษฐกิจ ทุนธรรมชาติ และทุนทางกายภาพ เพื่อเป็นจุดเริ่มต้นในการร่วมสร้างโอกาสในการประกอบอาชีพ เพิ่มรายได้ จนถึงการสร้างความร่วมมือระดับกลุ่มเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ของชุมชน

คุณมนตรี กาพัทธพงค์ ผู้จัดการฟาร์มตัวอย่างฯ ในพื้นที่ ต.ตาลีอายร์ (ภาษาพื้นเมือ งแปลว่า ‘สายน้ำ’) กล่าวถึงสภาพปัญหาในพื้นที่ว่า สภาพดินในพื้นที่ ต.ตาลีอายร์ เป็นดินทราย ไม่อุ้มน้ำ พื้นที่ไม่เหมาะต่อการเพาะปลูก และประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้าง ทำนา ปลูกยาง บางครัวเรือนต้องหาเช้ากินค่ำ และบางส่วนย้ายถิ่นฐานไปทำงานรับจ้างที่ประเทศมาเลเซีย เช่น การรับจ้างในร้านต้มยำกุ้ง เป็นต้น

โครงการวิจัยแก้ปัญหาความยากจนในพื้นที่ ต.ตาลีอายร์ เริ่มต้นดำเนินโครงการตั้งแต่ปี พ.ศ. 2564 ด้วยความร่วมมือจากนักวิจัยกว่า 200 คน จากภาคส่วนหลากหลายของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ได้แก่ คณะพยาบาล คณะศึกษาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ โรงงานแปรรูป ม.อ. รวมถึงคณะวิศวกรรมศาสตร์ และคณะด้านสังคมศาสตร์

ผศ.ดร.อรุณีวรรณกล่าวว่าการดำเนินงานมีทั้งระดับความร่วมมือในครัวเรือน และ ความร่วมมือระดับกลุ่ม และ ดำเนินงานร่วมกับฟาร์มตัวอย่าง เช่น การส่งเสริมการปลูกพืชเศรษฐกิจด้วยความร่วมมือกับ ฟาร์มตัวอย่างฯ ต.ตาลีอายร์ ด้วยการฝึกทักษะการเพาะปลูก และ ฟาร์มจะรับซื้อและขายต่อเพื่อเป็นรายได้ รวมถึงการพัฒนาผลผลิตเพื่อแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพร เช่น ยาดม ลูกประคบ ซึ่งปัจจุบันถือเป็นของขึ้นชื่อในต.ตาลีอายร์

คุณมนตรีกล่าวว่า หลังการดำเนินความร่วมมือกับ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ในโครงการแก้จน ครัวเรือนในพื้นที่มีรายได้เพิ่มขึ้นเพียงพอเลี้ยงครอบครัวได้ แต่ยังมีอุปสรรคด้านการขยายตลาดเพื่อส่งผลผลิตทางการเกษตรและผลิตภัณฑ์ของชุมชนไปขายในตลาดที่กว้างและหลากหลายมากขึ้น

หลังจากศึกษาโครงการที่ฟาร์มตัวอย่างฯ ทีมงานเดินทางไปพื้นที่ครัวเรือนซึ่งมีการส่งเสริมการเลี้ยงแพะ ด้วยการใช้พันธุ์แพะพื้นเมืองที่ได้รับการปรับปรุงสายพันธุ์จาก คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

เวลา 13:00 น. ผศ.ดร.ธีรศักดิ์ จินดาบถ ผู้อำนวยการศูนย์กิจการนานาชาติและสื่อสารองค์กร วิทยาเขตหาดใหญ่ และ ผศ.ดร.วรภาคย์ ไมตรีพันธ์ ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายวิจัยและพันธกิจสังคม วิทยาเขตปัตตานี และ ผศ.ดร.อาทิตยา สมโลก หัวหน้าสถานีวิทยุ ม.อ. ปัตตานี นายบรรจง เฉลิมวงค์ ผู้อำนวยการสำนักงานวิทยาเขตปัตตานี และ ทีมงานสถานีวิทยุ ม.อ. ปัตตานี ร่วมแลกเปลี่ยนแนวทางการดำเนินงานและส่งเสริมความร่วมมือของสถานีวิทยุทั้งสองวิทยาเขต