หรอย Local: บ๊ะจ่างเจ้มี สูตรรุ่นอาม่า กว่า 40 ปี คู่เมืองหาดใหญ่

กลิ่นหอมของข้าวเหนียว ที่ผัดรวมกับกะทิ กระเทียม พริกไทยดำ และเครื่องปรุงหลากหลาย ประกอบร่างด้วยหมูหมัก เห็ดหอม ไข่แดงเค็ม ถั่ว เกาลัด ห่อกับใบไผ่สด มัดด้วยเชือกกล้วย จนเป็นรูปทรงเหลี่ยมอย่างประณีต

‘เจ้มี‘ ผู้สืบทอดสูตรบ๊ะจ่างแสนอร่อยจากรุ่นอาม่า มากว่า 40 ปี ห่อสดใหม่ นึ่งร้อนๆ ใจกลางเมือง เจ้มีเล่าว่า ทุกขั้นตอนได้ตระเตรียมวัตถุดิบเองทั้งหมด มีการสั่งซื้อวัตถุดิบจากขาประจำ ไม่ว่าจะเป็น กะทิ ข้าวเหนียว หมูสด เชือกกล้วย เครื่องปรุง จากคนในชุมชน ใบไผ่ จากทุ่งลุงที่รับมาสดใหม่ตลอด เจ้มีจะไม่ใช้ใบไผ่แห้งตามร้านทั่วไป เพราะกลิ่นจะไม่หอมเท่าใบไผ่สด

กว่าจะเป็นบ๊ะจ่าง ที่มีรสชาติกลมกล่อม เนื้อสัมผัสของข้าวเหนียวที่นุ่ม หนึบ ต้องยกความดีความชอบให้ ‘เฮียโต’ สามีเจ้มีที่ตั้งใจผัดข้าวเหนียวอย่างพิถีพิถัน โดยการผัดแบบไฟอ่อน ค่อยเป็นค่อยไป จนข้าวเหนียวเกือบสุก ซึ่งที่ร้านจะมีทั้งข้าวเหนียวขาวและข้าวเหนียวดำ

จากนั้นนำมาใส่เครื่องต่างๆ แล้วห่ออย่างสวยงาม4

การห่อและมัดได้อย่างสวยงาม ส่วนนึงถือเป็นวิชาจากอาม่าและความสามารถส่วนตัว หากใครมีโอกาสมาเยือนร้านเจ้มี มักพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า “เจ้มี ห่อไวมาก ห่อสวยมาก” และ “อร่อยมาก”

ปกติเจ้มีจะทำขาย ทุกจันทร์-เสาร์ แต่ละวันทำไม่ต่ำกว่า 10 กิโล ขายมาตั้งแต่ราคาเริ่มต้น 10 บาท ตอนนี้มีราคาเริ่มต้น 15-25 บาท (หากลูกค้าต้องการสั่งพิเศษ หรือเน้นเพิ่มเติมอะไรสามารถสั่งเจ้มีได้เสมอ) ลูกค้ามีทั้งเจ้าประจำ ขาจร นักท่องเที่ยวชาวไทย ชาวมาเลเซีย และผู้ที่รับไปขายต่อ

และเมื่อเข้าสู่เทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง จะมีลูกค้าแวะเวียนมาแทบจะทั้งวัน มีทั้งสั่งจองล่วงหน้า และ walk-in เจ้มีและครอบครัว ทำบ๊ะจ่างไม่ต่ำกว่า 100 กิโลกรัม

และนี่ก็เป็นอีกหนึ่งร้านบ๊ะจ่างของหาดใหญ่ ที่มีเอกลักษณ์ คงความดั้งเดิม และรสชาติเป็นที่ชื่นชอบของใครหลายคน

บ๊ะจ่างเจ้มี ตั้งอยู่ที่ ถนนศุภสารรังสรรค์ ซอย 2 บ้านเลขที่ 50/6 อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา เปิดทุกจันทร์-เสาร์ (พร้อมจำหน่าย จากเตาร้อนๆ ช่วงประมาณ 15.00 น. เป็นต้นไป)

เกร็ดความรู้ เทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง

เข้าสู่ช่วงเทศกาลไหว้บ๊ะจ่างแบบนี้ PSU Broadcast ขอนำข้อมูลความเป็นมาเกี่ยวกับการไหว้บ๊ะจ่างมาฝากกัน

ความหมายของวันไหว้บะจ่าง คือเป็นการระลึกถึง ชูหยวน หรือ จูหยวน ซึ่งเป็นกวีผู้รักชาติคนสำคัญของจีนผู้ถูกฮ่องเต้เนรเทศออกจากเมืองเพราะหลงเชื่อคำพูดโกหกของขุนนานกังฉิน อันเป็นสาเหตุให้รัฐฉู่ล่มสลาย ชูหยวน ผู้มีจิตใจรักชาติมิอาจทำอะไรได้เกิดความเสียใจอย่างมากจึงตัดสินใจกระโดดแม่น้ำเปาะล่อกังตายในวันขึ้น 5 ค่ำ เดือน 5 นั้นเอง

เมื่อชาวบ้านทราบข่าวจึงได้ช่วยกันออกเรือค้นหาศพของชูหยวนและในระหว่างที่ค้นหาพวกชาวบ้านต่างพากันโยนเศษอาหารลงแม่น้ำเพื่อล่อให้สัตว์ไม่ไปกินศพของชูหยวนและหลังจากนั้นทุกปีพอถึงวันครบรอบวันตายก็จะมีการนำเอาอาหารต่าง ๆ ไปโปรยในแม่น้ำดังกล่าวจนกระทั่งวันหนึ่ง มีชาวบ้านผู้หนึ่งฝันเห็นชูหยวนมาบอกว่าเศษอาหารที่โปรยนั้นเขาไม่ได้รับเนื่องจากสัตว์น้ำในแม่น้ำมีจำนวนมากจึงแนะนำให้นำเอาอาหารเหล่านั้นมาห่อด้วยใบไผ่หรือใบจาก และให้ตกแต่งเรือเป็นรูปมังกรเพื่อให้สัตว์น้ำเกรงกลัวไม่มาแย่งอาหารกินจึงถือกำเนิดวันไหว้บ๊ะจ่าง และประเพณีแข่งเรือมังกรมานับแต่นั้น

“บ๊ะจ่าง”

ขนมหน้าร้อนที่เชื่อว่าทำให้มีความอยู่ดี … ในช่วงเดือน 5 ของจีน ยังตรงกับฤดูร้อน การไหว้ด้วยขนมบ๊ะจ่างอาจเหมาะสมที่สุด เพราะเมื่อเข้าสู่ฤดูร้อน อาหารมักเก็บได้ไม่นาน เน่าเสียง่าย แต่บะจ่างที่ทำจากข้าวเหนียวสามารถเก็บไว้ได้นานมากขึ้น

ทั้งนี้ การไหว้ด้วยขนมบ๊ะจ่างในช่วงฤดูร้อน มีความเชื่อว่าจะทำให้มีความเป็นอยู่ดี เมื่อไหว้เสร็จคนจีนจะเอาไปชุบน้ำตาลทรายขาว หรือน้ำตาลทรายแดงเพื่อนำมารับประทาน อันถือว่าจะทำให้เกิดสิ่งมงคลต่าง ๆ

การไหว้บ๊ะจ่าง

นิยมไหว้ในตอนเช้า โดยไหว้ด้วย ธูป 3 ดอก หรือ 5 ดอก การไหว้ด้วยธูป 5 ดอกนั้น เพื่อระลึกถึงครูบาอาจารย์ พ่อแม่ และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ให้เข้าหลัก 5 ธาตุ หรือ โหงวเฮ้ง ของจีน ประกอบด้วย ธาตุดิน ทอง น้ำ ไม้ และไฟ ซึ่งมีส่วนเกี่ยวกับวิถีชีวิตโดยตรง

โดยในวันดังกล่าว ทุกคนอาจเตรียม บะจ่างเป็นเลขคู่ เช่น 2 ลูก 4 ลูก 6 ลูก หรือ 8 ลูกก็ได้ (เนื่องจากคนจีนเชื่อว่า เลขคี่เป็นพลังหยาง วันที่ 5 เดือน 5 เท่ากับพลังหยางซ้อนกัน จึงต้องมีพลังหยินจากเลขคู่ มาเพื่อสร้างสมดุลกัน) พร้อมกับ น้ำชา 5 ถ้วย และ ผลไม้มงคล 5 อย่าง มาตั้งโต๊ะไหว้ ได้แก่ ส้ม แอปเปิ้ลแดง สาลี่ แก้วมังกร และกล้วยหอม