‘PSU Broadcast’ พูดคุยกับคุณศุภวรรณ ชนะสงคราม ผู้ประสานงานกลุ่มปันรัก หนึ่งในผู้จัดกิจกรรม ‘ลาต๊ะ ภาษา อาหารและการต่อยอด’ ซึ่งจัดแสดงนิทรรศการข้าวของเครื่องใช้ของพื้นที่ประมง พร้อมทั้งเวิร์กช็อป สาธิตการทำขนม และการฉายภาพยนตร์ที่สะท้อนวิถีชีวิตชาวสะกอม อ.จะนะ ในร้าน Lorem Ipsum อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา จัดแสดงในส่วนหนึ่งของเทศกาลออกแบบ Pakk Taii Design Week 2024

คุณศุภวรรณกล่าวว่าแนวคิดการจัดงานเกิดขึ้นจากความพยายามสื่อสารวิถีชีวิตที่เชื่อมโยงกับทรัพยากรในพื้นที่ อ.จะนะ ซึ่งถือว่าเป็นหนึ่งในพื้นที่หมายตาประจำของ ‘การพัฒนา’ อุตสาหกรรมน้อยใหญ่ ซึ่งมักจะเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตและสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ไปไม่มากก็น้อยจวบจนปัจจุบัน

การจัดงานครั้งแรกในเทศกาล Pak Taii Design Week ปี 2023 ในชื่อ ‘ส็อกแส็ก เรื่อง…น้อยนิดมหาศาล’ นิทรรศการที่บอกเล่าเรื่องราวของ ส็อกแส็ก (ภาษาสะกอม) คือสิ่งที่ติดมากับอวนประมง ทั้งปู จนถึงขยะพลาสติก

นิทรรศการในครั้งนี้จึงได้ยกภาษาท้องถิ่นสะกอมขึ้นมาตั้งเป็นจุดชวนสงสัยและเข้ามาหาอีกครั้ง นั่นคือ ‘ลาต๊ะ’

“เหมือนกับครั้งที่แล้วเราแง้มประตู ครั้งนี้เราเข้าไปในครัว” คุณศุภวรรณกล่าว

คุณศุภวรรณกล่าวว่าที่มาของชื่อลาต๊ะ มาจากภาษาสะกอม แปลว่าการทานเล่น ซึ่งไม่จำกัดอยู่แค่ขนม ของหวาน แต่ยังทานกับข้าว หรืออาหารคาวอื่น เช่น แกง ผัดเผ็ด ของทอดได้ ซึ่งชาวสะกอมจะทานอาหารภายในมื้อนั้นๆ มักจะไม่เก็บกับข้าวไว้และนำไปอุ่นรับประทานในมื้อถัดไป

คุณศุภวรรณชี้ว่าวิถีชีวิตมื้ออาหารนี้สะท้อนให้เห็นความร่ำรวยของทรัพยากรในพื้นที่

นอกจากวิถีชีวิตด้านอาหารการกินแล้ว ภาษาสะกอมยังสะท้อนถึงความเป็นกันเอง ความสนุกสนานที่ซ่อนอยู่ในการเรียกข้าวของเครื่องใช้ในครัว เช่น ถาดใส่ของขนาดใหญ่เรียกว่า ‘ตะ-หลำ’ ขนาดเล็กลงมาหน่อยเป็น ‘ตะ-หลุ่ม’ จนถึงเล็กสุด ‘ตะ-หลับ’ ฯลฯ ซึ่งภาษาเหล่านี้ ขนาดคนใต้ด้วยกันฟังยังรู้สึกไม่คุ้นหู

นอกจากนิทรรศการที่จัดแสดงข้าวของเครื่องใช้ในครัวแล้ว ยังพบกับแผนที่วัตถุดิบสู่จานอาหารของชาวสะกอม ซึ่งแสดงให้เห็นถึงแผนที่ว่าจานอาหารสักหนึ่งจานนั้น วัตถุดิบที่ใช้มาจากไหนบ้างทั้งทะเล แพประมงจุดไหน หรือแม้แต่หน้าบ้าน

‘ลาต๊ะ ภาษา อาหารและการต่อยอด’

นิทรรศการ เวิร์กช็อป และการฉายภาพยนตร์ จัดตั้งแต่วันที่ 18-25 สิงหาคม 2567 เป็นส่วนหนึ่งของงาน Pakk Taii Design Week ณ ร้าน Lorem Ipsum ถนนนิพัทธ์อุทิศ 1 อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา

ไฮไลท์ประจำวันที่เสาร์และอาทิตย์ 24-25 ส.ค. นี้ คือการเปิด pop-up kitchen ทำขนมดาด้า และขนมทองยิ้ม กันสดๆ

นอกจากนิทรรศการในหาดใหญ่แล้ว ยังมีกิจกรรม one-day trip – ลาต๊ะทัวร์ นั่งรถไฟจากหาดใหญ่ไป สะกอม อ.จะนะ พร้อมสัมผัสวิถีชีวิตประมงในพื้นที่

ใครสนใจ ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่: เฟซบุ๊ก @นักรบผ้าถุง